enerji vasitesile hereket edir – paraxodlar, lokomotivler, istisnasız olaraq her şey. Kömür – budur yegane engel! Kömürü elde etmek gerekir, onsuz ne buxar mövcuddur, ne de elektrik, hemçinin itkiler de böyükdür: kömür yandırıldıqdan sonra qalıq saxlamır. Radium – bax, bu başqa mesele! Menim doqquz yüz funt çekimle bütün dünyanı qızdıra, işıqla temin ede, gemilere, dezgahlara, demir yollarına enerji vere bilerik, evezinde beş funt radium da bize bes eder. O zaman… — Ezizim, götürün, bu da qelbim, lengimeden şirketin esasını qoyaq!İblis yaşımı soruşdu. Altmış sekkizinci ilime qedem qoyduğumu öyrenib nezaketle teklifimden yayındı, ehtimal ki, özünün aşkar üstünlüyünü göze çarpdırmamaq qerarına geldi. Sonra radiumu teriflemeye davam etdi: onda toplanmış heraret öz çekisini iyirmi dörd defe aşan buz parçasını sutka erzinde eritmeye qadirdir, neticede miqdarı zerre qeder de azalmır. Cehd edin, bu otağa iki-üç saniyelik bir funt radium yerleşdirin –cehennemin nefesi deymiş kimi her şey otaqda kömüre dönecek, adamdan ise bir ovuc kül qalacaq… Men onun sözünü kesdim: — Amma, elahezret… siz – yeni doqquz yüz funt radium indi otaqdasız, buna baxmayaraq azacıq da olsa isti deyil, eksine, otaqda mülayim hava hökm sürür. Tamam çaşıb qalmışam. — E-e-e, gördüyünüz kimi, – tereddüdle danışmağa başladı, – bu bir sirrdir, lakin bu sirri size aça bilerem, çünki, evvel-axır burnunu her yere soxan, sırtıq kimyaçılar tapıb öyrenecekler. Xeberdar olmamış deyilsiniz, xanım Küri artıq öz yazısında radiumdan behs edib; bilirsiniz, o, radiumun sirrlerini açmaqdan ötrü gece-gündüz nece çalışır? O, deyir: “Terkibine radium daxil olan maddeler özbaşına işıq saçırlar”, – fikir verin, işıq almaq üçün kömürden söz bele açılmır, o, deyir: “Radium dolu şüşe qab öz-özüne elektrikle yüklenir”, – diqqet edin, elektriki almaq üçün ne bir kömür, ne bir sudan danışır: “Radium özbaşına hedsiz miqdarda istilik ayırma qabiliyyetine malikdir”, – görürsünüz, dünyadakı bütün maşınları herekete getirmek üçün

<< 1 ... 3 4 [5] 6 7 ... 10 >>