İqtisadiyyat
Azerbaycan Xalq Cümhuriyyeti ictimai-siyasi heyatın diger sahelerinde olduğu kimi, müsteqil milli iqtisadiyyat quruculuğu ve sosial sahede de mühüm tedbirler heyata keçirirdi. Onun iqtisadi platformasında mülkiyyet plüralizmi-dövlet mülkiyyeti, xüsusi, şexsi, sehmdar, belediyye mülkiyyeti ve diger mülkiyyet formalarının inkişafı üçün beraber imkanlar yaradılması nezerde tutulurdu.

Xalq Cümhuriyyetinin aqrar proqramının esasını aqrar islahatı haqqında parlamente teqdim olunmuş qanun layiheleri teşkil edirdi. Bir qanun layihesinde torpaqların evezsiz paylanması, diger qanun layihesinde ise müeyyen evez müqabilinde verilmesi nezerde tutulurdu.

Mövcud olduğu 23 ay erzinde Cümhuriyyet hökumeti bir sıra cari teserrüfat meselelerinin hellinde mühüm uğurlar qazanmışdı. Neft senayesi ağır veziyyetden çıxarılmış, Bakı-Culfa demiryolunun inşası davam etdirilmiş, Kür çayı üzerinde körpü salınmış, Azerbaycan Dövlet Bankı yaradılmış, milli pul nişanları buraxılmış, Xezer deniz gemiçiliyi inkişaf etdirilmişdi.

Yeni esaslarda beynelxalq iqtisadi elaqelerin qurulması da hökumetin qarşısında duran mühüm meselelerden idi. Xarici ölkelerle, xüsusile yaxın qonşularla iqtisadi elaqeler yaratmaq ve bu elaqeleri genişlendirmek nezerde tutulurdu.

Azerbaycan hökumetinin xarici iqtisadi fealiyyetinde reallaşdırmağa çalışdığı başlıca vezifelerden biri ehalinin zeruri mallara olan ehtiyacını temin etmekden ve xezinenin gelirlerini artırmaq üçün elave menbeler axtarıb tapmaqdan ibaret idi. Bele elave menbelerden biri de gömrük gelirleri idi.

Cümhuriyyetin xarici iqtisadi elaqelerinin formalaşması baxımından Gürcüstanla bağlanan müqavile mühüm ehemiyyete malik idi. 1918 il dekabrın 26-da bir illik müddete bağlanan bu müqavileye esasen, böyük ehtiyac olan mehsulların, bu respublikaların telebatları çerçivesinde gömrük vergileri qoyulmadan alınıb-satılmasına, habele Gürcüstan ehalisinin ve demir yolunun ehtiyacları üçün müeyyen hedd hecminde neft, mazut, kerosin ve

[1] 2 3 >>