Corat — Azerbaycan Respublikasının Sumqayıt şeher inzibati erazi vahidinde qesebe. Sumqayıtın Xezer sahilinde yerleşen qesebesidir. Corat qesebesi Bakıdan 35 km şimal-qerbde, Xezer denizin qerb sahilinde, düzenlikde yerleşir. Menbelere esasen Corat kendi eramızın V-VII esrlerinde meydana gelmişdir. Hal-hazırda qesebenin erazisi 225,6 ha-dır, amma keçmişde erazisi çox böyük olmuşdur.Orta temperatur yanvarda 3,1C, avqustda 24,9C-dir. Havanın en aşağı temperaturu -13C yanvar ayında müşahide olunub, en isti temperaturu ise +40C avqust ayında qeyde alınıb. İllik yağıntının miqdarı 185 mm-dir. Corat qesebesi üçün şimal küleyi – xezri ve cenub küleyi – gilavar xarakterlidir.


Tarixi

XIII-XIV esrlerin görkemli dövlet xadimi, tarixçisi Fezlullah Reşideddin "Camiyyyeti Tevarix" eserinde xatırlanan türk-monqol etnonimleri sırasında Corat qebile adını da çekib ki, bu da Azerbaycan erazisindeki Corat yer adında öz izini saxlayır. Elave edek ki, hazırda dünyada yüzden çox "Corat" deyilen yer, qesebe, insan, herekat ve s. bildiren ad var. Meselen, Tailandda Corat qesebesi mövcuddur. Qalib Qadir "Corat: qloballaşan dünyanın daş yaddaşı" kitabında bu barede çox maraqlı melumatlar toplayıb.

Bakının tarixine dair sened toplularından birinde 1813-cü il aprelin 30-da qedim şeherin 37 etraf kendinden xezineye daxil olan gelirler ve ehalinin sayı haqqında siyahıda 10-cu sırada Coratın adı çekilir ve gösterilir ki, bu kendin 88 sakini dövlet xezinesine 114 manat 40 qepik vergi ödeyib. Kendi seçilmiş kendxuda idare edirmiş. Hele XIX esrde gemi ile İrana, Rusiyaya mal daşıyan tacirler arasında Coratdan da zirek adamlar olub. "Ekinçi" qezeti 1877-ci ilde yazırdı ki, güclü tufan neticesinde Bakıdan Rusiyaya 950 baş qoyun aparan coratlı tacirin gemisi Xezerde batmışdır.

Coratlılar tarixen balıqçılıq, bağçılıq ve bostançılıq, hemçinin heyvandarlıqla meşğul olublar. XIX esrin 80-ci illerine dair bir melumatda gösterilir ki, Coratda 300, Qobuda 200, Maştağa ve Sarayın heresinde 100

[1] 2 3 >>