1921-ci il mayın 6-da I Ümumazerbaycan Sovetler qurultayı toplandı. Gündeliye daxil edilmiş
meselelerden en mühümleri Konstitusiyanın qebulu ve ali hakimiyyet orqanının formalaşdırılması idi. İlk
Azerbaycan Konstitusiyasının layihesi qurultayın gedişatında müzakire olunmuş ve mayın 19-da keçirilen
iclasda yekdillikle qebul olunmuşdu. Konstitusiya Azerbaycanda sovet quruluşunun yarandığını, emekçilerin
menafelerinin ve hüquqlarının qorunduğunu tesbit etdi. Dövlet idareçilik formasını kommunist diktaturasının en
demokratik siyasi forma hesab etdiyi formada – sovetler respublikası formasında müeyyen eden Konstitusiyada
ali hakimiyyetin fehlelere ve emekçi kendlilere, öz emeyi ile yaşayanların hamısına mexsus olduğu qeyd
olunurdu.
Konstitusiya 5 bölme, 15 fesil ve 104 maddeden ibaret idi. Bölmelerde dövletin siyasi quruluşuna dair
müddealar, sovet hakimiyyetinin teşkili qaydası, sovet hakimiyyet orqanlarına seçkilerin keçirilmesi qaydası ve
prinsipleri, büdce hüququnun esas müddeaları, Azerbaycan SSR-in dövlet remzlerinin (gerb ve bayraq) tesviri
eks etdirilmişdi. Konstitusiyada Azerbaycanın tam hakimiyyetliliyi, müsteqilliyi ve aliliyi tesbit edilir,
Azerbaycanın özünün ali dövlet hakimiyyeti ve idareçilik orqanları simasında istisnasız olaraq bütün daxili
heyat ve xarici siyaset meselelerini hell etmesi qeyd olunurdu.
Söz ve metbuat azadlığı, yığıncaqlar, mitinqler, küçe yürüşleri azadlığı, vicdan azadlığı, milli, irqi ve dini
mensubiyyetinden asılı olmayaraq beraberlik hüququ, ictimai teşkilatlarda birleşmek hüququ, pulsuz, ümumi ve
icbari tehsil hüququ bu Konstitusiyada öz eksini tapmışdı. Hüquq ve azadlıqların verilmesi ve onların heyata
keçirilmesinin teminatı ile yanaşı, Konstitusiya vetendaşların üzerine müeyyen vezifeler qoyurdu. Emekle
meşğul olma vacib vezife kimi qarşıya qoyulurdu.
Konstitusiya beraberlik hüququnu tesbit etse de, bezi kateqoriya şexsleri seçki hüququndan mehrum
edirdi.
Azerbaycanın ilk

[1] 2 3 >>