("dövlet musiqisi") adlanırdı. Çox maraqlıdır ki, dövlet
musiqisi – tebil çalınarken hökmdar istisna olmaqla hamının onu ayaq üste dinlemesi bir qanun idi. Hetta Sultan
II Mehmet Fatehe kimi bütün Osmanlı padşahları da tebil çalınarken ayaq üste durmalı idiler ki, bu qayda
İstanbul (1453-cü il) fatehi II Mehmet terefinden ortadan qaldırıldı. Araşdırmalar ve tehlil gösterir ki, tebil
çalınması prosesi bütün elametlerine göre müasir dövlet himnine, milli istiqlal marşına, milli marşa uyğun gelir.
Tarixi ve dövletçilik baxımından bu fakt da maraqlıdır ki, Türkiye tarixinden yazan tarixçiler Osmanlı
imperatorluğunun başlanğıcını, adeten, Böyük Selcuq imperatoru terefinden Osmanlı dövletinin esasını qoyan
Sultan I Osman Qaziye dövlet ve istiqlal remzi olan bayraq ve tebil gönderildiyi 1300-cü ilden hesablayırlar.
Çünki qedim türk dövletçilik enenesine ve mifoloji düşüncesine göre bayraq ve tebil ("dövlet musiqisi", "esgeri
musiqi") dövleti, hökmdarı, milleti temsil etdiyi üçün müqeddes sayılırdı. Bu enene Azerbaycan dövletçiliyi
tarixinde de mövcud olmuşdur. Tekce bunu demek kifayet eder ki, Azerbaycan Ağqoyunlu hökmdarı Uzun
Hesenin sarayında dövlet musiqisini icra eden tebilçiler destesinin 98 nefer en meşhur musiqiçiden teşkil
edildiyini tarixi qaynaqlar da tesdiqlemekdedir.
Bu nümuneler gösterir ki, dövletçiliyimizde dövlet himninin – milli marşın – milli himnin menşeyi ve
tarixi tekamülünün esasını teşkil eden qedim ve zengin dövletçilik enenelerimiz olub ve XX esrin evvellerinden
etibaren müasir anlamda, Avropa tipli himnin formalaşması prosesi mehz hemin eneneler ve ümumbeşeri
deyerler esasında baş verib. Tarixi reallıqdır ki, XIX esrin sonundan başlayan ve XX esrin evvellerinde geniş
vüset alan milli maarifçilik ve azadlıq herekatı xalqımızın milli dirçelişinde, milli oyanışında, milli birliyinin ve
dövletçilik tefekkürünün inkişafında, unudulmuş bir çox milli-menevi deyerlerin yeniden dirçelişinde, nehayet,
müsteqil dövlet

<< 1 2 [3] 4 5 ... 7 >>