Tesevvüf barede: Bütün sufiler kimi Nesimi de tesevvüf felsefesinin daşıyıcılarından biri idi. Tesevvüf terminini ilk defe istifade eden Meruf Kerxi olmuşdur. Eslinde tesevvüf exlaqdır, xüsusi exlaq normaları. Tesevvüf Tanrıya qovuşmaq üçün seçilmiş yoldur. Güneyd Bağdadinin müasiri Şümnun bele deyirdi: “Tesevvüf maddi olaraq heç neye sahib olmamaqdır ve heç kimin de onu özüne qul etmemesidir”. Meşhur sufi Şeyx İbrahim ise bele deyirdi:
Tesevvüf küllü yaxmaqdır vücudun narı “La” ile,
Tesevvüf nuru “İlla” ile insan olmağa derler.
Tesevvüf mende olmaqdır heqiqet Haqq, ey İbrahim,
Tesevvüf şeri Ehmed dilde bürhan olmağa derler.
“Türk edebiyyatı tarixi” kitabının müellifi Ehmed Kabaklı tesevvüfe olduqca dolğun bir terif vermişdir: “Tesevvüf kökü islamiyyete ve şeriete bağlı yüksek inam, fikir sistemi ve yaşama terzidir”. Hemin kitabda müellifin Nesimiye verdiyi yüksek qiymet de teqdire layiqdir. O bele deyirdi: “Füzuli ve Şeyx Qalib de tesevvüf vadisinde çox ireli getmişlerdendir, ancaq Nesimi qeder inanclı, çılğın ve pervasız bir eşq eri göstermek mümkün deyildir”.
