Allahın insana verdiyi beş müqeddes emanet nedir?
Bu emanetler, bütün semavi dinlerde qorunması lazım olan universal deyerlerdir ki, aşağıdakılardır:
1 Dini qorumaq
2 Canı qorumaq
3 Nesli qorumaq
4 Ağlı qorumaq
5 Malı qorumaq
Allahın insana verdiyi beş müqeddes emanet nedir?
Dinin, canın, ağılın, nesilin ve malın qorunması möteber meslehetlerdendir. Bunlar üç mertebeye ayrılar:
1 Zeruriyyet: İnsanların dini ve dünyevi heyatlarının özüne bağlı olduğu meslehetlerdir. Zeruriyyet, meslehetlerin en qüvvetli mertebesidir. Bunlar, temin edilmediyi teqdirde cemiyyetde pozğunluq ve dağılmalar başlaya biler. İslam dini, bu meslehetlerin qorunmasına ehemiyyet vermişdir.
Dinin, canın, ağılın, nesilin ve malın qorunması, bunların itmesine getirib çıxaracaq şeylerin aradan qaldırılması zeruridir. Bu meqsedle dinin qorunması üçün cihad emr edilmiş, canın qorunması üçün adam öldürmek ve intihar etmek, ağılın qorunması üçün narkotik ve spirt istifade etmek, nesilin qorunması üçün zina ve iffete böhtan atmaq, malın qorunması üçün oğurluq ve fırıldaqçılıq etmek haram buyurulmuşdur.
2 Haciyyet: Dinin, canın, ağlın, nesilin ve malın qorunması üçün tedbir görülmesi, çetinliyin aradan qaldırılması ve rahatlğın temin edilmesi ile elaqedar insanların möhtac olduğu meslehetlerdir. Bu meslehetler görülmeyende çetinliye ve ya zeruri meslehetlerin qorunması tehlükeye düşer.
Allahın insana verdiyi beş müqeddes emanet nedir?
3 Tehsiniyyat (kemaliyyat): Bunlar; meslehetlerin eslini reallaşdırmadığı kimi, onlar üçün tedbir mahiyyetinde de deyil; ancaq dinin, canın, ağlın, nesilin ve malın qorunması meqsedile istiqametli meslehetlerdir. Meselen, gözel geyinmek ve exlaqi qaydalara uyğun gelmek, bu cür meslehetlerdir.
Zeruriyyet birinci, haciyyet ikinci, tehsiniyyet ise üçüncü mertebeni teşkil eder. Bunlar bir-birleriyle ziddiyyet teşkil etse, mertebe sırasına göre, evvel gelen sonrakına keçer.
