Din exlaqından uzaq cemiyyetlerde çox vaxt doğrular yanlış, yanlış olan ise doğru kimi tanınır. Allahın memnun olmayacağı, yanlış olan bir davranış teqdire layiq görülerken, gözel davranış ise eksine, son derece adi qarşılana biler, hetta tenqid bele oluna biler. Yanlış ve doğruların bir-birine qarışması dinden uzaq yaşayan cemiyyetlerde tez-tez rast gelinen ve ümumi quruluşu meydana getiren bir veziyyetdir.

Romantizm de "doğru" zenn edilen xüsusiyyetlerden biridir. Romantizm cahiliyye cemiyyetinin içinde şefqetli, yaxşı insanlara xas, gözel bir xüsusiyyet kimi tanınır. Halbuki bir insanın qarşılaşdığı hadiselere duyğusal yanaşması son derece tehlükelidir, çünki romantizm insanlar üçün en ehemiyyetli ve heyati xüsusiyyetlerden biri olan "ağlı" tamamile sıradan çıxarır.

Onlardan gücün çatdığı kimseleri sesinle (günah)a tehrik et, atlı ve piyadanı onların üstüne yerit, mallarına ve övladlarına şerik ol, onlara vedler ver. Şübhesiz ki, şeytan onlara ancaq yalan vedler verer. (İsra Suresi, 64)

İnsanları din exlaqından uzaqlaşdıran, Rebbimiz olan Allaha qulluq etmekden saxlayan, onların başına saysız-hesabsız belalar getiren hiyleger bir tehlüke vardır. Bu tehlüke heyatın müxtelif sahelerinde ferqli hadiselerle qarşımıza çıxa biler. Bir faşistin sıxılmış yumruğu bu tehlükeye işare ede biler, bir kommunistin söylediyi marş eyni tehlükenin izlerini daşıya biler, bezen de sevdiyi qıza eşq mektubu yazan bir gencin sözleri bu tehlükeden qaynaqlana biler.

Bu tehlükenin en qabarıq ceheti ise insanların bir hissesinin bunu bir tehlüke olaraq görmemesidir. Bunun Quran exlaqına tamamile zidd ruh halı olduğunu da çox az insan bilir. Hetta insanların çoxu bu ruh halını bir tehlüke ve yanlış olaraq deyil, teqdir edilmesi ve yaşanması lazım olan bir üstünlük olaraq görürler. Bu tehlüke insanları ağıllarına göre deyil, hisslerine - ehtiraslarına, hirslerine, zeifliklerine ve inadlarına göre yaşamağa yönelden duyğusallıqdır.

Duyğusallıq, dünyada yüz milyonlarla insanı öz

[1] 2 >>