Henefi mezhebi:
Henefi alimlerinden Aleud-Din el-Haskefi – rahimehullah – “ed-Durrul-Muxtar”da deyir: “Allahdan başqası ile and vermek mekruhdurmu? Bezi alimler bu barede gelmiş qadağaya göre mekruh olduğunu deyibler, lakin onların çoxu mekruh olmadığını deyir ve bununla fetva veribler, xüsusilede bizim zamanımızda. Gelmiş qadağanı ise söz vermek anlamında olmayan “atama and olsun”, “ömrüme and olsun” ve benzeri şekillerde olan Allahdan başqasına and içmek hallarına aid edibler.” Alleme İbn Abidin onun bu sözlerini şerh ederken deyir: “[Allahdan başqası ile and vermek mekruhdurmu?] ez-Zeylai dedi: Allahdan başqası ile yemin etmek de meşrudur ve bu, (yeni yemin) neticeni şerte bağlamaqdır ve bu dilde kök etibarı ile yemin sayılmır. Sadece olaraq feqihler bunu da yemin anlandırıblar, çünki bununla da Allahu Teale ile yemin etmek menası hasil olur ve bu, işi etmeye teleb etmek ya da qadağan etmekdir. Allahu Teale ile yemin etmek mekruh deyildir, lakin bunu az istifade etmek çox istifade etmekden yaxşıdır. Allahdan başqası ile yemin etmek ise gelmiş qadağaya göre bezi alimlerin nezdinde mekruhdur. Lakin ekser alimlere göre mekruh sayılmaz, çünki bununla sözde etibar hasil olur ve xüsusile de zamanımızda bu beledir. Revayet olunmuş qadağa ise onların “atana and olsun”, “ömrüme and olsun” şeklinde inandırmaq üçün Allahdan başqasına and içme hallarına aid edilmişdir. el-Feth kitabında da bele deyilmişdir.
Xülase budur ki, Allahdan başqa ise yemin etmekle etibar ortaya çıxır, yeni qarşı terefin and içenin sözünde doğru dediyine inandığı anlaşılır. Meselen, işi boşamaya, qul azad etmeye bağlaması kimi terkibinde and içme herfinin olmadığı yeminler. Bezen de etibar ortaya çıxmır; meselen “atana and olsun”, “ömrüme and olsun”, bu zaman sözünü pozmaq imkan yoxdur ve bunun üçün de heç bir etibar ortaya çıxmaz ve bu, yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi söz verib sözünü bir şerte bağlamaqdan ferqlidir. “Kim and içecekse Allahu Tealeye and içsin” şeklindeki hedis ise alimlerin çoxuna

[1] 2 3 ... 6 >>