Cavab: Qurani-kerimde buyurulur: «Her dövrün bir kitabı var. Allah istediyi şeyi mehv eder, istediyini de sabit saxlayar. Kitabın esli Onun yanındadır»["Red" 38-39].
«Esl kitab» kimi tercüme olunmuş ifade, Qurani-kerimde «ümmül-kitab» kimi verilmişdir. «Buruc» suresinin 22-ci ayesinde bu kitab «lövhi-mehfuz» adlandırılmışdır.
Varlıq aleminin ve hadiselerin gerçekleşmesi, iki merheleden keçir: Birinci merhelede her şey sabitdir ve her hansı kenara çıxma halları, qeyri-mümkündür. Bu birinci merhele lövhi-mehfuza aiddir. İkinci qeyri-sabit merhele ise, «lövhi-mehv ve isbat»da öz eksini tapmışdır.
Meselen, nezerde tutulur ki, insan zeher içerse öler. Bele bir ölüm lövhi-mehfuzda yox, lövhi-mehv ve isbatda qeyd olunmalıdır. Zeheri tesirsizleşdiren maddenin mövcudluğu, uyğun ölümü qeyri-sabit edir. Çünki zeher içmiş adam, hemin maddeni qebul ederse, ölümden qurtular.
İster tebiiet, isterse de cemiyyetde bir-birinden doğan hadiselerle qarşılaşırıq. Aye ve hedislerde bir emelin neticesinde hansısa bir başqa hadisenin baş vereceyi barede xeberdarlıqlar çoxdur. Hezret Peyğember (s) buyurur: «Ehtiyaclılara düzgün şekilde kömek, ata-anaya yaxşılıq, her hansı xeyir emel bedbextliyi seadete çevirer, ömürü uzadar, belaların qarşısını alar»[El-mizanş c. 11. seh 419].
Demek, alın yazısı adlandırılan mefhum, olacaqlar barede iki kitabda ‒ lövhi mehfuz ve lövhi mehve ve isbatda yazılanlardır. Birincide yazılanlar deyişmez, ikincide yazılanlar ise, deyişgendir.
