Şirvan-Abşeron memarlıq mektebine aid edilen Ramana qalasının deqiq tarixi melum olmasa da, tedqiqatçılar onun XIV yüzillikde tikildiyini ehtimal edirler. Abidenin kim terefinden, ne üçün inşa edildiyi de bilinmir.


Qalanın daş kitabesinin itmesi onun haqqında melumatlar elde etmeyi çetinleşdirib. Tikilinin quruluşu ve plan xüsusiyyetine göre XIII-XIV esrlere aid edilmesi ise tesadüfi deyil. Bele ki, hemin dövrde Abşeronda silsile qalalar ucaldılırdı. Buna Merdekan ve Nardarandakı qalaları, elece de Qız qalasını misal göstermek olar.

Hündür qayanın üstünde tikilmiş bu möhteşem abide bütün etraf kendlerden görünür. Qala Abşeronun diger analoji tikintilerine xas olan üslublar esasında inşa edilmişdir, lakin başqalarından ferqli olaraq, bu qalanın heyeti ve divarları planda uzunsov dördbucaqlıdır. Qala divarının tinlerinde ve şerqe baxan terefinde, divarların ortasında qülleler vardır. Qapısı qerb divarda olub portal şeklindedir. Düzbucaqlı qülle şaquli xett üzre dörd yarusa bölünerek, bunlardan birincisi ve axırıncısı daş qübbe ile, aralıqda olan ikisi ise ağac materialla örtülmüşdür. Hemin hisseler hazırda yoxdur.

Mertebeler arasında dolama pillekenler mövcuddur. Qesrin divarlarla birlikde uzun terefinin ölçüsü 30 metre yaxın, qısa terefi ise 20 metrdir. Divarların hündürlüyü 7,8, merkezi qüllenin hündürlüyü ise 18 metrdir. Abidenin bütün hisseleri ağ daşdan hörülmüşdür.

Tarixçilerin fikrince, dünya ehemiyyetli bu qala hemçinin müdafie-istehkam meqsedi daşıyırmış. İlk baxışdan ölçüsü kiçik görünse de, eslinde, düşmenden müdafie olunmaq üçün ela imkanlara malik idi. Hemin dövr monqolların dağıdıcı yürüşleri ile yadda qalıb. Onların hücumları şeherlerin mehv olması ve çoxlu insan telefatı ile neticelenirdi. Buna göre de o dövrde düşmenden müdafie olunmaq üçün müxtelif qurğular tikilirdi. Bu qalanın da daxilinde yerleşen qüllenin ikinci mertebesi sığınacaq kimi nezerde tutulmuşdu. Hücum vaxtı insanlar asma pillekenlerle qalanın yuxarısına çıxırmışlar. Daha

[1] 2 >>