Melum olduğu kimi, ölkemizin erazisinde çoxlu tarixi abide, dini mebed var. Onlar tariximizin qedimliyinden, ulularımızın heyat terzinden, inancından soraq verir. Belelerinden biri Suraxanı rayonunda yerleşen Ateşgah mebedidir.

- Onun ilk tikilileri II, III esre aiddir - deye "Ateşgah mebedi" Dövlet Tarix-Memarlıq Qoruğunun direktoru Reşid Babai söhbete başladı - o dövrde Azerbaycanda zerdüşt dini yayılmışdı. Bununla elaqedar regionlarda zerdüşt mebedleri tikilmişdi. Suraxanıdakı Ateşgah mebedi VII esre kimi fealiyyet gösterib. Bildiyimiz kimi, VII esrde Azerbayçanda islam dini qebul edildi. Bundan sonra ölkedeki zerdüşt mebedleri sıradan çıxmağa başladı.

"Ateşgah mebedi" ise XVI-XVII esrlerde ikinci heyatına qedem qoydu. Hemin dövrde meşhur İpek Yolu Azerbaycandan keçirdi. Bu yolla ölkemize gelen tacirler öz vetenlerine döndükde Suraxanıda yerden çıxan tebii alov barede de danışdılar. Neticede buraya zevvarlar, ateşperestler gelmeye başladılar. Artıq bu yer onlar üçün müqeddesleşmişdi. Müxtelif ölkelerden, o cümleden de Hindistandan gelen ateşperestler burada alova sitayiş edirdiler. Tanınmış hind alimi Mode yazırdı ki, Azerbaycanda - Suraxanıda dünyanın en müqeddes mebedlerden biri yerleşir.

Ümumiyyetle, "Ateşgah mebedi"ne hemişe böyük maraq gösterilib. Vaxtile müxtelif dünyagörüşlü insanlar, o cümleden seyyahlar, xarici yazıçılar, alimler buranı ziyaret edibler. Onların arasında A.Düma, Kenfr, Villot, Berezin, D.Mendeleyev de olmuşdur. Aleksandr Düma "Qafqaz seferi" eserinde Ateşgah barede bele yazıb: "Nahar qurtaran kimi qapıda hazır dayanan faytonlara minib meşhur Ateşgaha getdik. Bakı Ateşgahı, az seyahet eden fransızlar istisna olmaqla, bütün aleme bellidir.

...Biz tamamile alova bürünmüş qapıdan heyete girdik. Böyük dördkünc heyetin ortasında günbezli secdegah ucalır. Secdegahın ten ortasında ebedi alov şölelenir".

"Ateşgah mebedi" barede böyük rus kimyaçısı D.Mendeleyevin fikirleri de maraqlıdır. O, rus taciri Konerevin 1855-ci ilde

[1] 2 3 >>