Diyarbekirde bir dağ kendinde ibtidai tehsilde çalışan müellim.
- Bir qabda o qeder çiyelek varsa, 10 qutuda neçe çiyelek var? Telebelerine bir sual verir.
Telebeler:
- Müellimim, çiyelek nedir? Deyirler.
Müellim:
- Budur uşaqlar, çiyelekler. Deyir.
- Heç bir çiyelek yemedik. deyirler.
Sonra müellim teslim olmur, oturur ve torpaq nümunelerini Bursadakı ekinçilik şirketlerine gönderir ve deyir;
- Bu torpaqda çiyelek yetişecekmi? deyir.
Cavab Bursadakı şirketlerden gelir.
Beli, çiyelek Diyarbakır şeraitinde böyüyür.
Hetta mektubla birlikde çiyelek fidanlarının ve becerilme yollarının tesvirini de gönderirler. Müellim şagirdlere nece böyüdüleceyini oxuyur, bağçaya çıxarır ve deyir:
- Bu il sizin üçün riyaziyyat testi yoxdur.
Telebeler:
- Nece qiymetlendiririk, müellim?
Hamısını bağda qazdıqdan, çiyelek ekib, heyat suyu verdikden sonra her birine dörd çiyelek fidanı verin:
- İndi sene öyretdiyim kimi eve valideynlerin yanına gedeceksen, onlara ders vereceksen.
Uşaqlar evlerine gedir, hamısı danışır ve çiyelek ekirler ve müellim deyir:
Çiyelek mövsümü gelende onları getireceksiniz ve boşqabda on çiyelek üçün bir qeyd alacaqsınız.
Uşaqlar onları boşqablarla getirir, müellim çiyelekleri sayır, itkin olanlara tam qiymet verir ve sonra deyir:
- Uşaqlar nece dadır?
Telebeler:
-VallaH sonda bir qeyd olduğu üçün yeye bilmedik.
-Buyrun yeyin. Müellim deyir.
Uşaqlar ağızlarına burunlarına bulaşaraq çiyelek yeyirler. İki ilden sonra çiyeleyin böyümediyi kendin ehalisi hal-hazırda Diyarbakır bazarında çiyelek satırlar.
İndi düşünürem ki, müellim olmaq heqiqeten nedir ... lövhedeki tedris planını izah etmemek ... Yerine, ölkesine, mektebine bir şey elave etmek
