yanına get ve onunla ünsiyyetde ol. Tamamile ünsiyyet tapdıqdan sonra ona de ki, senin üçün bir mesele ireli çıxıb ve onu ondan başqa heç kesin hell etmeye selahiyyeti yoxdur”, - deyerek, meselenin ve sualın qoyuluşunu ona öyredir. Ve yekunda: “O, ağıllı adamdır, bu mesele onun sehvini özüne başa salmaq üçün kifayet eder”, - deyerek, şagirde son sözünü deyir.

Şagird, ustadı El-Kindinin yanına gelir. Bütün buyurulan meslehetleri yerine yetirir. Ve müvafiq şerait hazır olduqda, verilen hemin sualla El-Kindiye müraciet edir: “Ola bilermi ki, bir nefer bir söz deyib, onda müeyyen bir menanı nezerde tutsun, ancaq hemin menanı oxucu, yaxud dinleyici başa düşmesin? Başqa sözle desek, bir sözü deyen şexsin meqsedi hemin sözü dinleyen şexsin başa düşdüyü mena ile ferq ede bilermi?”.

“Hikmet Evinin” parlaq ulduzu olan filosof El-Kindi sualı diqqetle dinledikden sonra bir daha tekrarlanmasını isteyir. Şagird sualı tekrar edir. “Beli, ola biler ki, sözü deyen şexs nezerinde müeyyen bir mena tutur, dinleyici ise onun nezerinde tutduğu menadan başqa bir menanı başa düşür”, - deye filosof derin düşünceden sonra cavablandırır.

El-Kindi şagirdini tanıyırdı. Bu sualın onun zekasının mehsulu ola bilmediyini gözel anlamışdı. “Seni and verirem ki, heqiqeti mene deyesen. Bu sual haradan senin fikrine geldi?” Şagird deyir: “Bele bir sualın menim fikrime gelmesinin ne eybi var?”. Ustad: “Yoxdur, amma senin bu meseleni başa düşmeyine hele çox var. Bu sualı sene kim deyib?” Şagird: “Doğrusunu bilmek isteyirsinizse, bu sualı mene İmam Hesen Esgeri (e) öyredib”. Ustad: “Bax indi düz dedin”. Sonra elave edib deyir: “Bu cür suallar ancaq onların ailesine yaraşıb. Heqiqeti üze çıxaran yalnız onlardır”.

El-Kindi öz sehvini anlayıb, heqiqeti başa düşür. O, anlayır ki, Qurani-Kerimde ziddiyyet kimi başa düşdükleri meqamlar, eslinde nezerde tutulan menanın onun terefinden sehv başa düşülmesinin mehsuludur. Ve dahi olduğu qeder de, sehvini etiraf etmek üçün kifayet eden böyükqelbliliye

<< 1 [2] 3 >>