Rus şairlerinin en dahilerinden olan Puşkinin Quran mövzusunda yazmış şerini oxuduqdan sonra İslamla maraqlanan edebiyyat dahileri az deyildir. Bunlardan biri de “Herb ve sülh“ romanının müellifi olan Lev Tolstoydur. Tolstoyun sözün esl menasında İslamı öyrenmek istediyi ve bu meqsedle II Ebdülhemid Xan dövründe İstanbula bir mektub da yazdığı bir heqiqetdir. Feqet ona bir cavab verilmeyib ve bele olan halda bir dahinin müselmanların cergesinde öz yerini tutmağına mane olmuşdur.

“Karamazov qardaşları“, “Cinayet ve ceza“ kimi şah eserleri dünya edebiyyatına bexş eden ve dünya yazıçılarının lideri olaraq qebul etdikleri diger rus yazıçı Dostoyevskinin de qardaşına yazdığı mektubda, “Mene Quranı ve Kantın ağlın tenqidini gönder” dediyini bilirik. Dostoyevskinin Quranı rus dilinde ve ya fransızca oxuduğunu deqiq bilmirik. Oxuduğu tercümenin esli ile ne qeder uyğun olduğu haqqında da melumatımız yoxdur. Lakin “Ölüler evinden xatireler” adlı eserinde baş qehreman olan Eli, olduqca müsbet xarakter daşımaqdadır.

Biz bu yazımızda Tolstoy ve Dostoyevskinin Qurana olan maraqlarını deyil, feqet bu iki yazıçıya da tesir eden bir şairden söhbet açacayıq. Bu Dostoyevskinin “Her günü üçün ona bir şahzade qızılı qaytarılır“ dediyi Puşkindir.

Aleksandr Sergeyeviç Puşkin 1799-cu ilde Moskva şeherinde dünyaya gelmiş ve atasının çar sarayında işlemesine göre çox yüksek seviyyede bir tehsil almışdır. Hele kiçik yaşlarda qabiliyyeti ile her kesin diqqetini celb etmişdir. Qısa müddetde Rusiyanın barmaqla gösterilen bir nömreli şairi olur.

“Puşkinin on ilde rus edebiyyatında verdiyi eserler ondan evvelki şairler yüz ilde vere bilmemişler“ deye elmi işçi, yazıcı Olqa Tarakanova “Onun qurub yaratdığı edebiyyat ondan evvelki bütün rus edebiyyatına beraberdir“ demekdedir.

Böyük rus bestekarlarından Dostoyevski, Qlinka ve Raxmaninov, Puşkinin şerlerinden qiymetli mahnılar bestelemişler.

Puşkinin eserleri her il milyonlarla nüsxe ile neşr edilse de, yene telebatla

[1] 2 >>