merhemeti edaletine üstün gelmez. Yeni Allah-Teala bir mezlumun haqqının pozulduğu yerde günahkarı tövbesiz efv etmez ve zererçekmişi qisassız qoymaz. Günahkarın cezalandırılması heç de merhemetin yoxluğu demek deyil...
Bes, mehdud müddetli günaha göre ebedi ceza vermek ne derecede düzgündür? Evvela, bu dünyada her hansı cinayete göre onun üçün ceza verirler ki, cinayeti etmiş şexs bir daha onu tekrar etmeye imkan tapmasın (meselen, oğurluq edenin elini kesirler, yaxud cinayetkarı cemiyyetden tecrid edib hebse alırlar ve s.). Bezen cinayetkarı cezalandırmaqla zererçekene teselli vermeye, üreyindeki kin ve qezeb duyğusunu söndürmeye çalışırlar. Hemçinin, cezanı ona göre de verirler ki, bu ceza başqa cinayetkarlara ibret olsun ve hemin işi tekrar etmekden qorxsunlar.
Qiyametde bu sebeblerin heç biri keçerli deyil. Axiret alemi peşmançılıq alemi deyil. Orada her hansı sehvi düzeltmek, tövbe etmek artıq gec olacaq. Allahın öz düşmenlerinden intiqam alıb rahatlanmaq ehtiyacı yoxdur, O, bundan qat-qat qüdretlidir. Başqalarına ibret vermek meselesi de axiretde öz qüvvesini itirecek; çünki axiret dünyasında onsuz da heç kim cinayet töretmeye qadir olmayacaq. Axiret alemindeki ceza islah etmek üçün yox, mehz sırf ceza niyyetile verilecek. Cinayetkar hemin cezaya tam layiqdir. Onun peşman olması ne özüne, ne de başqalarına fayda vermez.
Müddete gelince, bezi cinayetlerin edilme müddeti qısa olsa da, tesiri uzun olur. Meselen, bir neçe deqiqelik eyş-işret meclisinden sonra serxoş olmuş sürücü qeza töredib bir neçe insanı ömürlük şikest qoyur. Bir göz qırpımında tetiyin çekilmesi bir insanın ölümüne, bir ailenin iller uzunu başsız qalmasına getirib-çıxarır. Tesevvür edin ki, ziyafet meclisinde bir nefer qefilden otağın işıqlarını söndürür. Yaranmış qaranlıqda bir nefer pillekenden yıxılıb ayağını ezir, o birisi bahalı bir qaba toxunub sındırır, üçüncüsü isti yemek qabını başqasının üstüne dağıdıb onu yandırır ve s. Birce anlıq hereket görün ne qeder menfi neticelere

<< 1 [2] 3 >>