Volter(1694-1778)
esl adı Fransua Mari Aruye
1694-cü ilde Parisde notarius
ailesinde anadan
olmuşdur.Yeziut tehsili veren
kollecde tehsil almışdır.Hele 23
yaşında iken özünün fikirlerine
göre ve regente qarşı
epiqramm yazılarına göre
Batiliya hebsxanasına
salınır.Oradan da İngiltereye
sürgün edilir.1726-29-cu illerde
de orada yaşamağa mecbur
olmuşdur.İngilterede olarken
“İngilis mektubları” eserini
yazmışdır .Mehz bu eserinde o
ingilterenin ictimai dövlet
quruluşunun Fransadakından
daha üstün olduğunu yazıya alır
ve esaslandırır.Lakin, Fransaya
geldikden sonra kralın emri ile
bu eser yandırılır.
Bu hadiselerden sonra “Nyuton
felsefesinin şerhi” eserini
yazmışdır . Bir çox alimlerin
fikrince bu eser, Fransanın
meşhur 1751-ci il
Ensiklopediyasının
hazırlaması üçün bir növ ilham
perisi ve stimullaşdırıcı element
rolunu oynamışdır.Daha
sonralar bu dahi şexsiyyet düz
15 il Sir qalasında gizlenerek
buradan ensiklopediya (1751)
üçün meqaleler yazmışdır.
Volter hemin vaxtlarda öz
ideyalarına göre o qeder
populyarlıq qazanmışdır ki,onu
hetta avropanın monarxları öz
saraylarına devet edirdiler.Bele
ki,rus imperatriçası
Yekaterina,prussiya kralı Böyük
Fridrix ve nehayet Fransa kralı
15-ci Lüdovik öz sarayına devet
edir.1745-ci ilde o Fransa
sarayının tarixçisi kimi sarayda
işlemeye razılıq verir.O,burada
da uzun müddet qalmır ve
Berline gederek 3 il orada
yaşayır.En sonda ise İsveçreye
gederek ömrünün sonunadek
(1778) orada yaşayır.Volterin
yaradıcılığında en mehsuldar
dövr de bu zamandan başlanır.
Yalnız Lüdovikin ölümünden
(1778) sonra Volter Parise
qayıdır.Burada onu on minlerle
insan esl qehreman kimi
qarşılayır.
Volter 1753-cü ilde
“Memuarlar”,”Xalqların
xasiyyetleri ve meneviyyatı
haqqda tecrübe”(1765-69),
“Etiqad dözümıüyü haqqda
traktat”(1763),”Felsefi lüğet
”(1764-69) ve s. eserlerinin
müellifi kimi bütün dünyada
meşhurlaşmışdır.
İndi de buyurun Volterin
aforizmleri ile tanış olun
1) Heddsiz kiçik

[1] 2 >>