1- Büyük şirk: Allah'ın ortağı olduğunu iddia etmektir.
ﻪﻠﻟﺎﺑ ﻥﻼﻓ َﻙَﺮْﺷَﺃ [Falan kişi Allah'a ortak koştu], denir. Bu, küfrün en büyüğüdür:
ِﻪِﺑ َﻙَﺮْﺸُﻳ ْﻥَﺃ ُﺮِﻔْﻐَﻳ ﻻ َﻪَّﻠﻟﺍ َّﻥِﺇ
"Allah, kendisine ortak koşulmasını bağışlamaz" (Nisa: 48)
ًﺍﺪﻴِﻌَﺑ ﺎًﻟﻼَﺿ َّﻞَﺿ ْﺪَﻘَﻓ ِﻪَّﻠﻟﺎِﺑ ْﻙِﺮْﺸُﻳ ْﻦَﻣَﻭ
"Kim Allah'a ortak koşarsa, hakikaten çok uzak bir sapıklığa
sapmıştır" (Nisa: 116) َﺔَّﻨَﺠْﻟﺍ ِﻪْﻴَﻠَﻋ ُﻪَّﻠﻟﺍ َﻡَّﺮَﺣ ْﺪَﻘَﻓ ِﻪَّﻠﻟﺎِﺑ ْﻙِﺮْﺸُﻳ ْﻦَﻣﻭ
"Kim Allah'a ortak koşarsa muhakkak ki, Allah ona cenneti
haram etmiştir" (Maide: 72)
ًﺎﺌْﻴَﺷ ِﻪَّﻠﻟﺎِﺑ َﻦْﻛِﺮْﺸُﻳ ﻻ ْﻥَﺃ ﻰﻠَﻋ َﻚَﻨْﻌِﻳﺎﺒُﻳ
"Ey Peygamber! İnanmış kadınlar sana gelip Allah'a hiçbir
şeyi ortak koşmamaları... hususunda sana bi'at ederlerse" (Mumtehine: 12)
ﺎﻨْﻛَﺮْﺷَﺃ ﺎﻣ ُﻪَّﻠﻟﺍ َﺀﺎﺷ ْﻮَﻟ ﺍﻮُﻛَﺮْﺷَﺃ َﻦﻳِﺬَّﻟﺍ ُﻝﻮُﻘَﻴَﺳ
"Allah'a ortak koşanlar diyecekler ki: "Allah dileseydi biz
ortak koşmazdık"(Enam: 148)
2- Küçük şirk: Bazı işlerde Allah'ın yanı sıra başkasının da
hoşnutluğunu gözetmektir. Bu da şu âyetlerde İşaret edilen riya ve nifaktır:
َﻥﻮُﻛِﺮْﺸُﻳ ﺎَّﻤَﻋ ُﻪَّﻠﻟﺍ ﻰَﻟﺎﻌَﺘَﻓ ﺎﻤُﻫﺎﺗﺁ ﺎﻤﻴِﻓ َﺀﺎﻛَﺮُﺷ ُﻪَﻟ ﻼَﻌَﺟ
"Allah, onlara salih (bir çocuk) verince, kendilerine verdiği şey
konusunda O'na ortaklar koştular. Allah onların koştuğu
ortaklardan münezzehtir" (Araf: 190)
َﻥﻮُﻛِﺮْﺸُﻣ ْﻢُﻫَﻭ ﺎَّﻟِﺇ ِﻪَّﻠﻟﺎِﺑ ْﻢُﻫُﺮَﺜْﻛَﺃ ُﻦِﻣْﺆُﻳ ﺎﻣَﻭ " Onların çoğu, Allah'a ortak koşmadan inanmazlar" (Yusuf:
106)
Bazıları âyeti; "Onların çoğu, dünya (sevgisi) şirkine
düşmeden Allah'a inanmazlar" diye yorumlamışlardır. Bu
anlamda Hz. Peygamber şöyle demiştir:
ﺎﻔّﺼﻟﺍ ﻰﻠﻋ ﻞﻤّﻨﻟﺍ ﺐﻴﺑﺩ ﻦﻣ ﻰﻔﺧﺃ ﺔﻣﻷﺍ ﻩﺬﻫ ﻲﻓ ﻙﺮّﺸﻟﺍ " Bu ümmette şirk, karıncanın taş üzerindeki hareketinden
daha gizlidir."( Bkz. Müsned, IV, 403; et-Terğib ve't-Terhib, I,
39.)
