Bakıdakı rus imperator humanitar gimnaziyasının üçüncü sinfinde oxuyarken biz qırx telebe idik.
Onlardan otuzu müselman, dördü ermeni, ikisi polyak, üçü sektant, biri ise rus idi. Günün ikinci
yarısında coğrafiya dersi keçirdik. O günedek içimizde şeherimizin son derece maraqlı coğrafi
durumuna diqqet eden olmamışdı. Lakin indi professor Sanin zeif sesiyle bize şeherimizin coğrafi
durumunu başa salırdı. Biz, sakitce oturub onun dediklerine diqqetle qulaq asırdıq. “Avropanın şerq
serhedleri Şimalda Buzlu şimal okeanından, qerbde Atlantik okeanından, cenubda da Aralıq
denizinden keçir. Avropanın şerq serhedi ise Rus imperiyasının içinden, Ural sıra dağları boyunca
aşağı, Xezer denizinden ve Qafqazdan keçir. Bezi alimler Qafqaz dağlarının cenubundakı bölgeni
Asiyaya aid edirler. Diger alimler ise bu bölgeni medeni cehetden inkişaf etdiyi üçün Avropaya aid
edirler. Uşaqlar, demek isteyirem ki, şeherimizin qabaqcıl Avropaya mı, yoxsa geride qalmış Asiyayamı
aid olacağını müeyyen etmek sizin mövqeyinizden asılıdır”.
Müellimimizin özünden razı halda gülümsemesi bilinirdi.
Küreyimize birden bire ağır sual yükünün qoyulması bizde çaşqınlıq yaratdı. Bu suala cavab vermek
üçün böyük zeka teleb olunurdu.
Sonra en arxa sırada oturan Memmed Heyder elini qaldırıb dedi:
“Cenab professor, biz Asiyada qalmaq isteyirik”. Sinifde berk qehqehe qopdu. Memmed Heyder ikinci
il idi ki, üçüncü sinifde oxuyurdu. Bakı Asiya terefinde qaldığı möhletde Memmed Heyderin de
üçüncü sinifde bir il daha oxuması labüd idi. Çünki, maarif nazirliyinin qerarına esasen Rusiyanın
Asiya bölgesindeki yerli telebelere eyni sinifde kefleri istedikleri qeder qalmaq icazesi verilirdi. Rus
orta mekteb müellimlerinin qızılı sapla işlenmiş uniformasını geymiş professor Sanin alnını qırışdırıb:
“Demek Memmed Heyder, sen Asiyada qalmaq isteyirsen? Bir çox qabağa. De görüm fikrini
esaslandıra bilersenmi? Memmed Heyder qızarmış halda qabağa çıxdı, lakin bir şey deye bilmedi.
Onun ağzı açıq, alnı

[1] 2 3 ... 32 >>