saysın ve bundan sonra gelecek cezaya, yaxud savab ve mükafata göre, yaxud da günahda gördüyü murdarlıq ve pisliye göre günah etmek fikrinden daşınsın.
Heqiqi tövbenin menası ciddi ve gerçek şekilde günahdan islahata ve doğru yola qayıtmaqdır. Tebii ki, eger bu qayıdış ciddi ve heqiqi olsa ve nağd cezanın müşahide edilmesinden yaranmasa, Allah-teala Öz geniş merhemeti ile onu qebul eder. Tövbe iki meqamda qebul edilmir. Onlardan biri bu dünyada cezanın gelib çatdığı zamanda edilen tövbedir. İnsanm hemin vaxt tutduğu mövqe zahirde tövbeye oxşayır, amma, eslinde, tövbe deyil. Mübarek Mömin suresinin 84-85-ci ayelerinde ilahi cezaya düçar olmuş keçmiş ümmetlerin bezisi baresinde bele buyurur: «Bizim ezabımızı görende dediler: «Tek olan Allaha iman getirdik ve (Allaha) qoşduğumuz şeriklere kafir olduq. Lakin ezabımızı gördükleri zaman imanlarının onlara xeyir vermesi mümkün deyildi. (Bu,) Allahın (qedim zamanlardan) bendeleri baresinde (heyata) keçmiş qanunudur. Kafirler orada ziyana uğradılar».
Qurani-kerim Firon baresinde de bele neql edir ki, o, İsrail övladlarından el çekmirdi. Onlar Musanın (e) başçılığı altında Misirden xaric olanda Firon onları teqib edir ve denize kimi onların arxasınca gederek suda qerq olur. Firon hemin vaxt uca sesle bele feryad qoparır ki: «Men de Musanın qövmünün iman getirdiyi tek Allaha iman getirdim ve Ona teslim oldum». Ona bele deyilir: «İndi?! Halbuki bundan qabaq fesad töredenlerden idin».
Tövbenin qebul edilmediyi ikinci yer axiret dünyasıdır. İnsan o biri dünyaya gedenden sonra daha tövbe ve peşimançılığın faydası yoxdur. Bunun sebebi insanın orada cezanı müşahide etmesi deyil, orada daha emelin, deyişikliyin, qerarın deyişilmesinin, hereket ve tekamülün menasız olmasıdır. Ora kim hansı veziyyetde, meqam ve derecede getse, hemişelik olaraq hemin meqamda qalacaqdır ve özünde ve qerarlarında deyişiklik ede bilmez. Orada tövbe ve keçmiş emellerden daşmmaq kökünden mümkün deyil. Yeni bele deyil ki, keçmiş emellerden daşınmaq

<< 1 [2] 3 4 ... 6 >>