verilir. Onların fikrince istedad testi bir şexsin bütün qabiliyyetlerini yox, genden asılı olan qabiliyyetleri oratya çıxarmaqla meşğul olur. Adeten testlerin aparılmasında orta tebeqenin malik oduqları qabiliyyetleri yoxlamağa cehd edilir. Burada fehle uşaqlarının qabiliyyetlerini eks etdiren amiller nezere alınmır.

Eystenk ve Yensen hem de gösterirler ki, bu ferq özünü assosiativ qabiliyyetlerde yox, yalnız koqnitiv qabiliyyetlerde özünü gösterir.

Yensen aşağı tebeqedeye aid olan zeif intellekte malik uşalar haqqında yazır:

"... bu uşaqların çoxunda onların İQ göstericisinden ferli olaraq daha ayıq olmaları nezere çarpır. Yeni sinife gelen uşaq, meselen, bir neçe güne 20-30 uşağın adını ezber öyrenir, mekeb qaydalarına tezlikle yiyelenir, mekteb heyetindeki müxtelif oyunları menimseyir ve neticede elde etdiyi netice onun İQ -sunun 60 olduğunun yalanını çıxarır. Bütün bunlar gösterir ki, aşağı tebeqeden çıxmış uşaqlara qarşı aparılan testler edaletsiz olurlar, çünki onların orta tebeqedn gelen uşaq yoldaşları il boyu cemi iki-üç uşağın adını yadlarında saxlaya bilirler." – Artur Yensen: „İnsanların müxtelifliyi“

Burada onu da qeyd etmek lazımdır ki, Avropada, esasen ise Almaniayda qabiliyyet sınaqları çıx geniş tetbiq olunur. Bu üsul kiçik yaşlı uşaqalrın ve mekteblilerin seçilmesinde istfade eidlir ve neticede uşaqlar müxtelif seviyyeli mektebere (meselen Almaniyada 3 növ, müxtelif seviyyeli orta mekteb fealiyyet gösterir) gönderilir. Aşağı seviyyeli mektebi qurtaran gencin cemiyyetde yaxşı yer tutması şansı çox aşağıdır. Ali tehsil almaq üçün müxleq gimnaziyanı bitirmek lazımdır. Ona göre de, uşaqların kiçik yaşlarında bele testlerle seçilmesi ve onlara inkişaf etmek şansının verilmemesi bir çox psixoloqların tenqid ve araşdırma mövzusuna çevrilmişdir.

<< 1 ... 3 4 [5]