Intellekt nisbeti (almanca Intelligenzquotient-IQ) insanın malik olduğu intellekt qabiliyyetinin kemiyyet göstericisidir. Verilmiş şexs eyni zamanda cemiyyetde orta statistik insanın malik olduğu intellekte nisbeten müqayise olunur. Bunun üçün xüsusu testler mövcuddur. IQ testleri bilik seviyyesini yox, düşünme qabiliyyetini aşkar etmeye xidmet edir. İntellekt nisbeti ümumi intellekt faktorunun (g) qiymetlendirilmesi üçün tetbiq edilir.

İQ testleri ele tertib edilir ki, neticeni merkezi 100%-e beraber İQ qiymeti olan normal sepelenme kimi tesvir etmek mümkün olsun, bele ki, insanların 50%-i 90-110 arasında, 25%-i ise 110-dan artıq qiymete malik olsunlar. Amerika ali mektebinin mezununun İQ qiymeti 115, elaçıların ki, ise 135-140 teşkil edir.İQ qiymeti 70-den kiçik olan şexsler eqli cehetden geri qalmış hesab olunur.

Tarixi haqqında

"Intellekt nisbeti" anlayışı 1912-ci ilde alman psixoloqu Villyam Ştern (William Stern) terefinden daxil edilmişdir. 1904-cü ilde Alfred Binet terefinden işlenmiş intellekt testlerinin aparılmasında yoxlama suallarının sayı uşağın yaşına uyğunlaşdırılır. Binet mekteb uşaqlarında sinifleşdirme testleri apararaq bu neticeye gelir ki, bir uşağa verilmiş qiymet "intellekt" kimi qebul edile bilmez, çünki, o bir ededle teyin olunmur. O, bu mövzu haqqında deyir: "Şkala, düzünü desek, intellekt üçün ölçü deyil, çünki, intellekt keyfiyyetleri cemlenmirler ve bununla xetti seth kimi ölçüle bilmez". İlk vaxtlarda mektebe geden uşaqlar üçün yaradılmış İQ hesablanması sonralar David Veksler terefinden inkişafla elaqeli olan böyütme emsalı (100) ile böyüklere de tetbiq edilir.

Hesabatın aparılması

İntellektin araşdırılmasının evvelinde Villyam Ştern ve Alfred Binet intellektin yaşına esaslanan üsulldan istifade edirler. Bu anlayış aparılmış testin neticelerini verilmiş yaş heddine uyğun olan orta test neticesine nisbetini tesvir edirdi:

IQ = (İntellekt yaşı/Heqiqi yaş)× 100

Meselen, anadan olandan 20 yaş olan şexsin eqli 22 yaşa

[1] 2 3 ... 5 >>